|
|
Bruuk dien verstand (23: 1-24:22)
|
Spreuken 23
01Astoe bie n hoog heerschop aanzitst te eten,
hol dien aandacht den veuraal bie wat veur die staait.
02Bedapper die wat,
astoe gulzeg van oard bist.
03Wees nait te begereg noar aal zien lekker-eten,
der ís ja wat mit.
04Moak die nait drok om riek te worden,
bruuk doar dien verstand nait veur.
05Doe kikst ter noar, en t is vot.
Want in ainen moakt riekdom zok vleugels,
en vlogt as n oarend de lucht in.
06Eet gain brood van n kniezebieter,
begeer nait wat dij aan lekker-eten het.
07Want hai het zien aigen bereken moakt:
"Eet toch man, drink toch wat," zegt e, mor hai maint ter niks van.
08Hap eten dijstoe had haarst, zolstoe ja weer oetspijen,
dien vrundelke woorden binnen aan hom verspilderd.
09Proat nait woar n onverstand bie staait,
dien verstandege toal het hai toch niks in reken.
10 Verleg olde grènsstainen nait,
kom nait op t laand van wezen,
11 want heur beschaarmer is staark,
hai zel t in heur rechtszoak tegen die opnemen.
12 Stel die open veur n inzeggen,
en luster noar verstandege toal.
13 Bespoar n kwoajong gain straf,
gefstoe hom n klap mit n stòk den gaait e doar nait dood aan.
14 Gefst hom n klap mit stòk,
mor redst hom wel oet t dodenriek.
15 Astoe wies bist in dien haart, mien zeun,
den bin ik ook deurhèn blied.
16 t Zingt binnen in mie,
as ter wieze woorden over dien lippen kommen.
17 Wees nait ofgunsteg op zundoars,
zörg dastoe hail dag deur in ontzag veur de HEER leefst.
18 Want zekerwoar, den hestoe nog n haile toukomst veur die,
den zellen verwachtens die nait ofsneden worden.
19 Most heuren, mien zeun, en wor wies,
richt dien haart op t goie pad.
20 Reken die nait bie lu dij te veul drinken,
dij zok volstoppen mit eterij.
21 Want zokse draanksteerns en veulvroaten kommen in aarmoud te laande,
dij zien tied verslept, komt in polten te lopen.
22 Heur noar dien voader dij die verwekt het,
kiek nait op dien moeke deel as ze old worden is.
23 Verschaf die woarhaid, wieshaid, odder en regel,
n kloar verstand en dou dij nait van haand.
24 Voader van n rechtschoapen zeun is deurhèn blied,
wèl n wieze zeun kregen het, mout ter ja wel wies mit wezen.
25 Dat dien voader en dien moeke zok mor blied moaken maggen over die,
dat dien moeke woarstoe oet geboren bist mor van die snaren mag.
26 Geef mie dien vertraauw, mien zeun,
en zörg dastoe mit oardeghaid mien wegen gaaist.
27 Want n lichte vraauw is net n daibe koel,
n hoereg mensk net n naauwe put.
28 Zai ligt as n stroekrover op loer,
brengt aal meer lu tou ontraauw.
29 Wèl ropt ter: "Och toch!" en "O wai!"? Woar is ter geroezie en gejeuzel?
Wèl het onneudege wonden? Bie wèl stoan ogen flaauw?
30 Dat is bie lu dij aal mor bie heur wien zitten blieven,
bie lu dij zo neudeg ale draank keuren mouten.
31 Loat die nait oflaaiden deur n fonkelrode wien,
dij die zo toulaagt in de beker, en dij zo glad noar binnen glidt.
32 Loater zel dij die bieten as n slaang,
venien spijen as n adder.
33 Den begunstoe vremde dingen te zain
en alderhande onzin oet te kroamen.
34 Den bist net ain dij midden in zee ligt,
ain dij op t èn van n roa hangt.
35 Den zelst zeggen: "Ze hebben mie haauwen, mor k heb ter niks van vuild,
ze hebben mie op hoed geven, mor k heb ter niks van vernomen.
Wanneer zel ik wakker worden? Den zel ik hom vannijs roaken."
|
Spreuken 24
01Wees nait ofgunsteg op minne lu,
huifst heur omgang nait begeren.
02In heur haart hebben ze ja allain mor kwoad in t zin,
komt heur gain goud woord over lippen.
03Mit wieshaid wordt n hoes baauwd,
mit verstand wordt t hecht in nkander zet,
04mit kennes van zoaken worden koamers inricht,
mit alderhande kostboar en aangenoam goud.
05n Wies man is n staark man,
n man mit kennes stroalt kracht oet.
06Want n oorlog oetvechten dou je mit verzin,
d'overwinnen vaalt woar n bult roadgevers binnen.
07Veur n onverstand is wieshaid nait te berekken,
as in poort vergoaderd wordt, dut zonent zien mond nait open.
08Ain dij aingoaldeur op kwoad oet is,
dij wordt n gloeperd nuimd.
09Zok gedroagen as n haalfmaal is n schaande,
zo'n spotter hebben lu n gruwelke hekel aan.
10 As ain zok in benaauwdens slap aanstelt,
den stelt zien kracht niks veur.
11 Help heur dij veur dood oppakt binnen,
zai strompeln noar slachtbaank astoe nait ingripst.
12 Astoe loater zegst: "Doar heb ik ja niks van waiten,"
zol keurmeester dij in t haart kieken kin en dij die in de goaten holdt,
dat nait vernemen, dat nait waiten?
Zol dij n mensk nait vergelden noar zien doun en loaten?
13 Eet hunneg, mien zeun, dat is gezond,
roathunneg is die zuit tou aan beun van mond.
14 Net zo binnen ook kennes en wieshaid goud veur dien levent.
Astoe dij vonden hest, is ter toukomst veur die,
zellen dien verwachtens die nait ofsneden worden.
15 Doe, goddeloze, loer nait op t stee van n rechtschoapen mensk,
verrinnewaaier zien hoes nait.
16 Want n rechtschoapen mensk kin zeuven moal valen, hai komt weer in t èn,
mor goddelozen strompeln in t kwoad omdeel.
17 Wees ter nait blied mit as dien vijand vaalt,
verkneukel die der nait over as e stroekelt.
18 De HEER is doar nait wies mit as hai zukswat zugt,
hai zol zien kwoadhaid van hom wegnemen kinnen.
19 Moak die nait drok over kwoad volk,
wees nait ofgunsteg op zundoars as heur t goud gaait.
20 Want veur kwoad volk is ter gain toukomst,
laamp van goddelozen gaait oet.
21 Mien zeun, heb ontzag veur de HEER en de keunenk,
loat die nait in mit rebuliemoakers.
22 Want in ain klap komt heur ongelok,
wèl wait hou heur ondergang den wezen zel?
|
|
